KPMG-analyse kostprijs energie-eiland bevestigt ongeziene marktprijzen voor HVDC en noemt Elia’s technische keuzes marktconform

BRUSSEL | Op vraag van Elia’s auditcomité onderzoekt KPMG de kostenramingen en de verdere prijsevoluties van het Prinses Elisabeth Eiland. Er wordt gekeken op basis van welke informatie en welke aannames bepaalde budgetbeslissingen zijn genomen. In een interim-rapport heeft KPMG diverse oorzaken geïdentificeerd die de stijging verklaren tussen de eerste ramingen in 2021 en de huidige kostinschatting. Naast enkele ontwerpwijzigingen is de budgetverhoging vooral toe te schrijven aan marktveranderingen. Zoals netbeheerder Elia al aangaf, ziet ook KPMG grote prijsstijgingen in hoogspanningsinfrastructuur op gelijkstroom (HVDC). 

Naast een budgettaire analyse is het eiland-project ook technisch onderzocht. Het ontwerp anno 2024 is vergeleken met dat van 2021. KPMG wijst op enkele belangrijke ontwerpwijzigingen die samen de totale kost van het project met €1 miljard zouden verhogen. Tijdens de ontwikkelingsfase zijn dergelijke ontwerpwijzigingen niet ongebruikelijk. KPMG vermeldt ook dat Elia bij elke aanpassing de verwachte kosten/baten zorgvuldig heeft afgewogen. Bovendien is deze kostenstijging proportioneel vergelijkbaar met wat gebruikelijk is voor andere offshore transmissienetwerken. 

Zo is het vermogen van het HVDC-systeem gewijzigd van 1400 MW naar 2000 MW om conform te zijn met de nieuwe marktstandaard. Daarnaast is ook gekozen voor een zogenaamde “single-node" configuratie die operationele flexibiliteit toelaat en zo het hoogspanningsnet op zee eenzelfde bevoorradingszekerheid geeft als op land. 

Geen unilaterale beslissing

Elia benadrukt dat bovenvermelde aanpassingen niet unilateraal zijn genomen. Het Grid Design werd in juli 2023 goedgekeurd door de federale overheid met kennis van het budget van 3,6 miljard euro dat rekening hield met de onderliggende technische keuzes. Sindsdien is het projectbudget circa verdubbeld. Dit is hoofdzakelijk toe te schrijven aan een combinatie van inflatie, stijging van materiaalkosten en schaarste van hoogspanningsinfrastructuur op gelijkstroom (HVDC). 

Uitstel HVDC contracten houdt alle opties open

Net omwille van die ongeziene prijsstijging heeft Elia onlangs -in nauw overleg met de autoriteiten- aangekondigd om de beslissing over de HVDC contracten uit te stellen. Omdat het project van groot strategisch belang is en bepalend voor de Belgische elektriciteitsvoorziening in de komende decennia, wil Elia met het uitstel alle opties openhouden. 

Elia roept op tot een sereen debat en geeft haar volle medewerking om met de betrokken instanties alternatieve concepten af te wegen en gepaste begeleidende maatregelen te nemen.

Bouw van eiland en AC-contracten gaan onverminderd voort 

Het Prinses Elisabeth Eiland is een van de belangrijkste projecten van het Federaal Ontwikkelingsplan voor het Belgische hoogspanningsnet dat in 2023 is goedgekeurd door de federale regering. Elia voert het project uit binnen een wettelijk kader maar is niet ongevoelig voor de toenemende bezorgdheid over de duurder geworden HVDC-technologie. Intussen gaat de bouw van het kunstmatige eiland (funderingen) en de uitvoering van de al getekende wisselstroomcontracten (HVAC) onverminderd voort. Die zorgen ervoor dat twee (700 MW + 1400 MW) van de drie toekomstige offshore windparken gerealiseerd worden. Zo wordt alvast 60% van de nieuwe Prinses Elisabeth windzone uitgevoerd.