Twaalf netbeheerders ambiëren een geïntegreerd elektriciteitsnet op zee om Europa’s energie-onafhankelijkheid te versterken

• De Offshore TSO Collaboration (OTC) verenigt netbeheerders van Europa’s noordelijke zeeën om de planning van hoogspanningsnetten op zee beter te coördineren en de voordelen voor alle Europeanen te vergroten.
• De voorgestelde studie introduceert een netkaart met veelbelovende grensoverschrijdende projecten.
• Een betere coördinatie van Europa’s duurzame energiebronnen is cruciaal voor meer energie onafhankelijkheid, betaalbare elektriciteit en het bereiken van klimaatneutraliteit.

KOPENHAGEN | Tijdens de persconferentie op het WindEurope Annual Event 2025 presenteerde de Offshore TSO Collaboration (OTC) de eerste resultaten van de pilootstudie naar de ontwikkeling van een geïntegreerd Europees hoogspanningsnet. Uit de studie blijkt dat de verdere ontwikkeling van Europa’s noordelijke zeeën als energiecentrale cruciaal is voor een onafhankelijke, betaalbare en duurzame energievoorziening.

Gezamenlijke netontwikkeling

De voorbije drie jaar hebben transmissienetbeheerders (TNB’s) die actief zijn in de noordelijke zeeën (Noordzee, Ierse Zee, Keltische Zee) samengewerkt aan de ontwikkeling van infrastructuur op zee, in lijn met de politieke Verklaringen van Esbjerg en Oostende. Deze hebben als doel om de gezamenlijke offshore windcapaciteit aanzienlijk te vergroten. Een nieuwe gezamenlijke studie toont aan dat een regionale aanpak van offshore netontwikkeling zowel economische als ecologische voordelen biedt voor alle Europeanen.

De analyse bevat een netkaart die veelbelovende grensoverschrijdende projecten weergeeft. Deze projecten worden niet afzonderlijk beschouwd, maar als onderdeel van een breder offshore regionaal net in de noordelijke zeeën, waarmee synergieën en kostenefficiëntie worden gemaximaliseerd. De kaart omvat niet de nodige voorbereidende versterkingen op het land, aangezien deze in andere planningsprocessen worden behandeld.

De pilootstudie is een belangrijke stap richting een betaalbaar, veilig en betrouwbaar offshore systeem dat Europa’s energievoorziening en -onafhankelijkheid versterkt, en tegelijkertijd bijdraagt aan de doelstellingen voor decarbonisatie.

Een gezamenlijk planningsproces

De OTC wil een aantal van deze conceptuele projecten laten opnemen in het Ten-Year Network Development Plan (TYNDP) 2026. Deze projecten kunnen dienen als basis voor gezamenlijke onderhandelingen over kostenverdeling tussen de betrokken landen. Daarnaast stelt de OTC een regionaal planningsproces voor dat een door de overheid gesteunde regionale aanpak mogelijk maakt.  Dit proces zou bestaande plannen, zoals het TYNDP of het Offshore Network Development Plan (ONDP), en nationale processen aanvullen en de coördinatie en efficiëntie verbeteren.

De OTC benadrukt dat de ontwikkeling van een robuuste offshore-infrastructuur cruciaal is voor de energievoorziening van Europa. Met aanhoudende politieke steun en intensievere samenwerking kan Europa zijn ambitieuze plannen voor een sterk onderling verbonden energiesysteem in de noordelijke zeeën voort ontwikkelen en zich profileren als koploper in offshore hernieuwbare energie.

De resultaten van de studie en de volgende stappen werden toegelicht tijdens een persconferentie met de volgende vertegenwoordigers van de OTC TNB’s: 

• Bernard Gustin (CEO van Elia Group), 
• Manon van Beek (CEO van TenneT Holding), 
• Thomas Egebo (CEO van Energinet), 
• Tim Meyerjürgens (CEO van TenneT Duitsland), 
• Michael Mahon (Chief Infrastructure Officer van EirGrid), 
• Elisabeth V. Vardheim (CEO van Statnett), 
• Fintan Slye (CEO van NESO), 
• Peter Barth (Managing Director van Amprion Offshore), 
• Ben Wilson (President van National Grid Ventures) 
• Regis Boigegrain (Executive Director of Interconnections & Offshore Grid bij RTE Frankrijk).

Gezamenlijke kernboodschappen 

Tijdens de persconferentie eerder vandaag benadrukten de OTC CEO’s het belang van een gezamenlijke en efficiënte strategie voor de ontwikkeling van offshore transmissienetten in de noordelijke zeeën. Deze is cruciaal om Europa’s bevoorradingszekerheid, energieonafhankelijkheid en concurrentiekracht te versterken. In een tijd waarin Europa geconfronteerd wordt met grote uitdagingen op het vlak van klimaat, energie, geopolitiek en veiligheid, is het belangrijker dan ooit om te bouwen aan een veerkrachtig en onafhankelijk energiesysteem.

De CEO’s onderstreepten dat deze energie-onafhankelijkheid op zee moet beginnen. De energietransitie in Europa kan alleen slagen als het potentieel van offshore wind ten volle wordt benut — door grootschalige windparken op zee te bouwen en deze via geïntegreerde netten met het vasteland te verbinden. De Noordzee biedt enorm veel potentieel om Europa te voorzien van betrouwbare, duurzame en betaalbare energie. Maar om dat potentieel te realiseren, is nauwe Europese samenwerking nodig. Landen moeten gezamenlijk investeren in de nodige on- en offshore infrastructuur om de opgewekte windenergie efficiënt naar de verbruikerscentra op het vasteland te transporteren.

Volgens de CEO’s is samenwerking essentieel, omdat hernieuwbare energiebronnen ongelijk verdeeld zijn over Europa. Grensoverschrijdende offshore projecten zijn dan ook onmisbaar voor het versterken van het Europese elektriciteitssysteem en het mogelijk maken van een efficiënte energiestroom tussen landen.

Aanzienlijke economische opportuniteiten  

Daarnaast wezen de CEO’s op de aanzienlijke economische kansen die offshore wind Europa kan bieden. Ze pleitten voor een versnelde uitbouw van de toeleveringsketen en stelden voor om Europese industriële hubs op te richten voor de productie van windturbines, kabels, platforms en andere cruciale componenten. Dit zou tot 300.000 extra banen kunnen opleveren.

De CEO’s benadrukten ook dat Europa een krachtig en stabiel investeringskader nodig heeft om meer kapitaal aan te trekken en zijn leidende positie in offshore windtechnologie verder uit te bouwen. Dit zal de sector versterken en ervoor zorgen dat Europa zijn voortrekkersrol behoudt.

Hoewel de TNB’s nu al samenwerken aan het beheer van ’s werelds grootste onderling verbonden elektriciteitssysteem, is er volgens de CEO’s nog altijd politieke en regelgevende afstemming nodig om het volledige potentieel van de Noordzee te benutten. Ze riepen op tot een nieuwe manier van plannen: een door overheden ondersteunde, regionale aanpak die de offshore ontwikkeling versnelt en de huidige nationale planningsprocessen aanvult met een holistisch beheer van de zeebassins.

Hun boodschap was helder: het is tijd om in actie te komen. De TNB’s staan klaar om, samen met overheden, regulatoren en energieproducenten, een duurzame en geïnterconnecteerde offshore toekomst voor Europa te plannen, coördineren en realiseren.

Over de Offshore TSO Collaboration (OTC)

De OTC werd opgericht in 2022 en brengt TNB’s van landen rond de noordelijke zeeën samen om duurzame offshore netinfrastructuur te ontwikkelen. Hun doel is om de Noordzee te transformeren in een hub voor hernieuwbare energie en zo bij te dragen aan de bevoorradingszekerheid en decarbonisatiedoelstellingen van Europa. Deze bedrijven bundelen hun krachten om de ontwikkeling van offshore netten in Europa’s noordelijke zeeën te bevorderen, in lijn met de politieke doelstellingen van de Verklaringen van Esbjerg (2022) en Oostende (2023). 

De leden zijn: 50Hertz (Duitsland); Amprion (Duitsland); Creos (Luxemburg); EirGrid Group (Ierland); Elia (België); Energinet (Denemarken); NESO (Groot-Brittannië), National Grid (Groot-Brittannië); RTE (Frankrijk); Statnett (Noorwegen); TenneT Holding (TenneT Nederland en TenneT Duitsland).