Ventilusproject in nieuwe fase

Het Ventilus-project komt in een nieuwe fase. Na de scopingnota (leidraad voor het planningsproces), het voorontwerp-GRUP (Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan) en de definitieve vaststelling van het GRUP, waarbij de Vlaamse Overheid in de lead was van het dossier, neemt Elia het project nu in handen. In een volgende fase wordt feedback gevraagd op het project-milieueffectenrapport.

Eind januari 2025 heeft Elia het project MER (milieueffectenrapport) ingediend bij de Vlaamse Overheid. Dit document bestudeert de (mogelijke) effecten van het project op mens en omgeving die ingedeeld worden volgens verschillende categorieën (impact op bodem, water, geluid, etc.). Het project MER beschrijft ook welke type hoogspanningsmast gebruikt wordt, waar de hoogspanningsmasten komen en de werkwijze bij installatie. Om de impact te verminderen, is er ook een gedetailleerde omschrijving van de milderende maatregelen en een uitgebreid flankerend beleid met compensaties voor directe omwonenden.  

De Vlaamse Overheid heeft het project MER intussen bezorgd aan diverse instanties voor advies (betrokken gemeentes, Infrabel, Agentschap Wegen en Verkeer, etc.). Deze adviezen worden alle geïntegreerd in het scoping-advies van het Team Omgevingseffecten (Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid). Met dit scoping-advies gaan Elia en het studiebureau Antea aan de slag voor de opmaak van het finale milieueffectenrapport (finale MER) dat toegevoegd wordt aan de omgevingsvergunningsaanvraag. 

Elia engageert zich voor het nemen van milderende maatregelen en een uitgebreid flankerend beleid met compensaties voor directe omwonenden. 

Het project-MER is een lijvig document (1.500 pagina’s met 1.500 pagina’s aan bijlagen) dat de effecten van een project onderzoekt op mens en omgeving. Het document beschrijft tal van maatregelen waartoe Elia zich engageert om het effect van het Ventilus-project te beperken. 

Milderende maatregelen

• Maatregelen die voldoen aan de geldende wetgeving: vb. infiltratie- en buffercapaciteit in de hoogspanningsstations en opstijgpunten; geluidsimpact volgens de VLAREM-normen; compensaties voor permanente inname aan bos, etc. 
• Project geïntegreerde maatregelen (standaard): vb. vogelbebakening in risicozones; gebruik van compacte vakwerkmasten; vervangen van bomen die gerooid worden; na de aanlegfase worden de werfzones hersteld in hun oorspronkelijke toestand; toegangswegen naar mastlocaties worden maximaal op de rand van landbouwpercelen voorzien om hinder tijdens de werken te beperken; rijplaten met houtsnippers bij de aanleg van een ondergrondse kabel om bodemverdichting te vermijden; omwonenden hebben steeds toegang tot woning, etc.
• Maatregelen en aanbevelingen vanuit de milieubeoordeling (specifiek): niet lozen van bemalingswater in kleine waterlopen of grachten met een beperkte afvoercapaciteit; stillere werftoestellen en/of een tijdelijke afscherming plaatsen in nabijheid van woningen (als mogelijk); tijdsduur van de werken beperken nabij woningen, etc.

Flankerende maatregelen

Naast milderende maatregelen werkte Elia ook een uitgebreid flankerend beleid uit. Zo werd het compensatiebeleid op vraag van de vorige Vlaamse Regering verruimd. Huiseigenaars die tot 100 meter van een nieuwe 380kV-luchtlijn wonen, krijgen de mogelijkheid om hun eigendom te verkopen aan Elia. Naast een uitgebreider compensatiebeleid engageert Elia zich ook om in West-Vlaanderen 119 km aan luchtlijnen vervroegd ondergronds te brengen. 

Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid rond elektromagnetische velden, is samen met de vorige Vlaamse regering een flankerend beleid uitgewerkt rond gezondheid. Vanuit een voorzorgsprincipe zijn afspraken gemaakt over richtwaarden rond blootstelling aan magnetische velden. De Vlaamse overheid zal dit ook monitoren. Tot slot zijn er ook flankerende maatregelen rond landschapsintegratie zoals het aanleggen van groene bufferzones die het zicht op de hoogspanningsinfrastructuur maskeren.