Elia publiceert resultaten CRM-veilingen: bevoorradingszekerheid voor 2025-2026 is verzekerd en een belangrijke stap voor 2028-2029 is gezet

BRUSSEL | Netbeheerder Elia heeft de resultaten bekendgemaakt van de veilingen in het kader van het Capaciteitsremuneratiemechanisme (CRM). Voor het eerst vonden twee veilingen op hetzelfde moment plaats: een laatste veiling (Y-1) voor leveringsjaar 2025-2026 en een eerste veiling (Y-4) voor het leveringsjaar 2028-2029. Voor het leveringsjaar 2025-2026 is het doel bereikt: de bevoorradingszekerheid is verzekerd, er is voldoende volume gecontracteerd. Voor het leveringsjaar 2028-2029 is een eerste belangrijke stap gezet. Beide veilingen zijn correct verlopen. De regulator heeft de resultaten gecontroleerd en gevalideerd.

Belangrijkste conclusies na de Y-1 veiling voor leveringsjaar 2025-2026

• De bevoorradingszekerheid voor de periode 2025-2026 is verzekerd: er zal 14.627 MW aan capaciteit beschikbaar zijn in het systeem, terwijl de CRM uitging van een nood van 14.155 MW.
• De eerste deelname van buitenlandse capaciteiten aan het CRM was succesvol: er is 1.260 MW aan buitenlandse capaciteit geselecteerd (976 MW uit Nederland en 284 MW uit Duitsland).
• De Y-1 veiling had een hoge liquiditeit en was competitief: het aangeboden volume (3.131 MW) overtrof de vraag met 472 MW en de gewogen gemiddelde prijs ligt met 15,7 k€/MW/jaar ruim onder het intermediair prijsplafond (IPC: 27,3 k€/MW/jaar).
• De totale kost van het CRM voor het leveringsjaar 2025-2026 bedraagt ongeveer 182,9 miljoen euro of ongeveer 25,7 k€/MW voor de volumes gecontracteerd binnen het CRM.

Meer aanbod dan vraag voor de Y-1 veiling

De initiële vraagcurve voor de Y-1 veiling werd door de minister vastgelegd op 4.596 MW. Na correcties tijdens het veilingsproces is dit bijgesteld tot 2.658 MW. De correcties gebeuren neerwaarts (door volume dat niet mag of wenst deel te nemen af te trekken van de vraagcurve) of opwaarts (volume dat toch wenst deel te nemen en dus bv. afziet van andere subsidies). Aan de veiling zelf namen 38 eenheden deel voor in totaal 3.131 MW.

Het aanbod oversteeg dus de vraag. 31 eenheden zijn geselecteerd voor in totaal 2.659 MW. Het gaat om 2.314 MW aan bestaande capaciteit (waarvan 1.260 MW uit het buitenland), 41 MW aan vernieuwing van bestaande capaciteit en 304 MW capaciteit die reeds werd gecontracteerd in de Y-4 veiling van 2023 maar eerder zal bijdragen aan bevoorradingszekerheid.

Het doel is bereikt: de CRM-veilingen voor ’25-’26 verzekeren voldoende capaciteit voor de bevoorradingszekerheid

De Y-1 veiling voor 2025-2026 is het sluitstuk van de veilingen voor de winter van ’25-’26. De nood aan capaciteit, gebaseerd op het piekverbruik, lag op 14.155 MW. Er zal 14.627 MW aan capaciteit beschikbaar zijn in het systeem:

• 7.116 MW is gecontracteerd via het CRM (zowel Y-4 als Y-1 veilingen).
• 2.409 MW koos ervoor niet deel te nemen aan het CRM, maar wordt geacht aanwezig te zijn in het systeem en dus bij te dragen aan de bevoorradingszekerheid.
• 3.457 MW kwam niet in aanmerking voor de veiling of werd impliciet meegeteld (bijdragen vanuit het VK)
• 1.645 MW aan nucleaire verlenging.

Belangrijkste conclusies na de Y-4 veiling voor leveringsjaar 2028-2029

• Een belangrijke stap is gezet voor de leveringszekerheid in de periode 2028-2029:
• 1.926 MW aan capaciteit is gecontracteerd in deze Y-4 veiling.
• Samen met het volume dat reeds gecontracteerd is in vorige veilingen is al 4.173 MW gecontracteerd, waarvan 2.444 MW nieuwe capaciteit (1.617 MW CCGT’s, 572 MW batterijen, 246 MW vernieuwde OCGT’s en 9 MW gasmotoren) en 246 MW vraagsturing.
• De opmars van de batterijen zet zich verder: net als vorig jaar is een aanzienlijk volume nieuwe batterijen (188 MW gereduceerd, ongeveer 500 MW geïnstalleerd) gecontracteerd in deze Y-4 veiling.
• Een netto volume van 381 MW is overgedragen naar de Y-2 & Y-1 veilingen als gevolg van lagere aangeboden liquiditeit. De vooruitzichten om deze volumes te vinden in de toekomstige Y-2 en Y-1 veilingen voor winter ’28-’29 zijn vandaag geruststellend.
• Ondanks de lagere liquiditeit is de gewogen gemiddelde prijs (28,0 k€/MW/j) aanzienlijk lager dan de veiling van vorig jaar (36,4 k€/MW/j).

Een eerste belangrijke stap

Het volume voor de Y-4 veiling voor het leveringsjaar 2028-2029 werd door de minister vastgelegd op 6.957 MW.

Na correcties tijdens het veilingsproces is dit bijgesteld tot 2.307 MW. De correcties gebeuren neerwaarts (door volume dat niet mag of wenst deel te nemen af te trekken, in deze veiling goed voor een volume van 5.458 MW) of opwaarts (volume dat toch wenst deel te nemen en dus bv. afziet van andere subsidies: 808 MW). Aan de veiling zelf namen 30 eenheden deel voor in totaal 1.926 MW. Aangezien de vraagcurve hoger lag dan het aanbod zijn alle projecten gecontracteerd. Het gaat om 1.329 MW bestaande capaciteit, 197 MW nieuwe capaciteit en 399 MW vernieuwing van bestaande capaciteit. Er is onder meer 188 MW aan nieuwe batterijen en 246 MW aan vraagsturing gecontracteerd. Het volume dat overgedragen wordt naar de volgende veilingen houdt rekening met de dynamische correctie inzake vraagsturing. Daardoor wordt 381 MW overgedragen naar de volgende veilingen.

Nog twee veilingen te gaan

Voor het leveringsjaar 2028-2029 staan er nog twee veilingen op de planning, een Y-2 en een Y-1 veiling. Aan deze veilingen nemen typisch technologieën deel die een kortere ontwikkeltijd hebben. Voor elk van deze veilingen zal ook het nodige volume om de bevoorradingszekerheid te garanderen verder verfijnd worden.

Elia gaat ervan uit dat deze volumes in de veilingen zullen gevonden worden. Heel wat projecten hebben zich aangeboden bij het begin van het proces, maar bleken nog niet klaar om verder te gaan. Dit kan te maken hebben met ontbrekende vergunningen of technische onduidelijkheden die nog uitgeklaard moeten worden. Het gaat dan o.a. om batterijprojecten en vraagsturing.

Wat is het CRM ook al weer?

Het CRM is opgezet om na de gedeeltelijke kernuitstap (vanaf 2025) de elektriciteitsbevoorrading te verzekeren. De financiële ondersteuning is bedoeld voor marktspelers om capaciteit ter beschikking te stellen om de bevoorradingszekerheid te garanderen en is enkel van toepassing voor capaciteiten die geen andere subsidies ontvangen. In overleg met de Europese autoriteiten heeft de Belgische overheid gekozen voor een marktbrede CRM. Dat betekent dat zowel bestaande als nieuwe capaciteit in aanmerking komt en ook elk type technologie (thermische centrales, batterijen, vraagsturing, etc.). In de selectieprocedure is de aangeboden prijs de beslissende factor. Het te veilen volume wordt op basis van een voorstel van de CREG beslist door de Federale minister van Energie op basis van het door de minister geselecteerde scenario en berekeningen van Elia.

Voor elk leveringsjaar zijn er verschillende veilingen. Eén vier jaar vooraf (Y-4) en een veiling 1 jaar vooraf (Y-1). Binnenkort wordt bovendien ook een Y-2 veiling georganiseerd, voor volumes die twee jaar later beschikbaar moeten zijn. Dit moet de markt toelaten zich voldoende te kunnen voorbereiden, maar helpt ook om de te veilen volumes op de verschillende tijdstippen te verfijnen en de deelname van verschillende technologieën met verschillende noden qua ontwikkeltijd te faciliteren.